Mae ein hadroddiad diweddaraf 'Darlun o Wasanaethau Cyhoeddus' yn nodi rhai meysydd pwysig ar gyfer darparu gwasanaethau cyhoeddus yng Nghymru.

Mae'r adroddiad wedi'i rannu'n dair rhan – yr hyn a ddigwyddodd gyda gwasanaethau cyhoeddus rhwng 2010 a 2020, sut maent wedi ymateb i COVID-19, a'r heriau a'r cyfleoedd mwyaf, yn ein barn ni, i wasanaethau cyhoeddus yn y dyfodol. Yn ogystal ag wynebu'r pandemig ac ansicrwydd economaidd, rhaid i wasanaethau cyhoeddus yng Nghymru ymateb i argyfwng byd-eang o newid hinsawdd. 

Mae Llywodraeth Cymru eisoes wedi dyrannu £5.1 biliwn i ymateb i COVID-19 yn 2020-21 ac mae ganddo o leiaf £2.6 biliwn ychwanegol ar gael yn 2021-22. Mae cyllid cyhoeddus yn ansicr ond mae'n debygol o fod yn dynn am beth amser; ac ar gyfer gwasanaethau sydd yn barod wedi'u hymestyn, mae'r pandemig wedi creu heriau newydd. Er enghraifft, amcangyfrifwyd y bydd angen rhwng £152 miliwn a £292 miliwn ar y GIG bob blwyddyn am 4 blynedd i fynd i'r afael ag ôl-groniad y rhestrau aros.

Er gwaethaf hyn, mae ein hadroddiad yn pwysleisio bod cyfle i ddysgu o agweddau o’r ymateb i’r pandemig i newid y ffordd y caiff gwasanaethau ei ddarparu er gwell. Mae'n tynnu sylw at bum maes o drawsnewid gwasanaethau cyhoeddus:

• Systemau a diwylliant i gefnogi dulliau newydd o ddarparu gwasanaethau.
• Cydweithio pwrpasol. 
• Cynllunio ariannol a gwasanaethau hirdymor sy'n cefnogi dull trwyadl a realistig o atal. 
• Harneisio technoleg ddigidol i wneud gwasanaethau'n fwy hygyrch. 
• Defnyddio data a gwybodaeth i ddysgu a gwella ar draws y system gwasanaeth cyhoeddus gyfan.