Rydym ni yma i Rhoi sicrwydd, Egluro a Ysbrydoli
Yr Archwilydd Cyffredinol yw archwilydd allanol statudol y rhan fwyaf o sector cyhoeddus Cymru
Gallwn ddarparu arf unigryw i gyrff cyhoeddus eraill i'w helpu i wella
Mae ein cyfrifon yn cael eu harchwilio gan gwmni annibynnol a benodir gan Senedd Cymru
Darganfyddwch fwy am ein tîm Arwain Gweithredol, Cyfarwyddwyr ac Aelodau'r Bwrdd
Mae'r adran hon yn nodi sut y gallwch ofyn am wybodaeth gennym ac yn rhoi rhai dolenni uniongyrchol i wybodaeth sydd o fudd cyhoeddus ehangach
Llywodraethu a goruchwyliaeth yn Archwilio Cymru
Gweler ein hymgynghoriadau presennol a blaenorol
Rydym yn gweithio i sicrhau pobl Cymru bod arian cyhoeddus yn cael ei reoli'n dda a grymuso'r sector cyhoeddus yng Nghymru i wella.
Edrychwch ar ein gwaith o amgylch y pandemig COVID-19
Mae gan y Gwasanaethau Archwilio gyrhaeddiad o dros 800 o gyrff cyhoeddus ledled Cymru sy'n ymdrin ag archwilio ariannol a pherfformiad
Cael mynediad at yr holl adnoddau o'n digwyddiadau dysgu a rennir
Mae cael rhaglen archwilio strategol, deinamig ac o ansawdd uchel yn ffocws allweddol i'n strategaeth
Rydym yn gweithio gydag eraill o bob rhan o'r sector cyhoeddus yng Nghymru a thu hwnt
Mae'r MTG yn paru data ar draws sefydliadau a systemau i helpu cyrff cyhoeddus i nodi twyll a gordaliadau
Gweld ein newyddion diweddaraf, blogiau, digwyddiadau a mwy
Darganfyddwch y newyddion diweddaraf
Mynediad i'n hoffer data a'n ffynonellau data defnyddiol
Gwyliwch ein fideos ar ein sianel YouTube
Mae ein digwyddiadau'n dod ag unigolion o bob rhan o'r sector cyhoeddus yng Nghymru at ei gilydd
Mynediad at yr holl adnoddau o'n digwyddiadau rhannu dysgu
Rydym wedi gosod ReadSpeaker webReader, sy'n caniatáu i ymwelwyr drosi cynnwys ar-lein yn sain ar unwaith ar ein gwefan.
Cliciwch ar yr eicon uchod i roi cynnig arni, a manteisiwch ar yr ystod lawn o nodweddion defnyddiol Darllenyddwe trwy glicio ar y ddolen isod.
Gwefan Readspeaker
Mae'r datganiad hygyrchedd hwn yn berthnasol i www.archwilio.cymru. Mae'r wefan hon yn cael ei rhedeg gan Archwilio Cymru. Rydym am i gynifer o bobl â phosibl allu defnyddio'r wefan hon.
Gweld datganiad hygyrchedd
Rydym bob amser yn ceisio gwella hygyrchedd y wefan hon. Os byddwch yn dod o hyd i unrhyw broblemau nad ydynt wedi'u rhestru ar y dudalen hon neu'n credu nad ydym yn bodloni gofynion hygyrchedd, cysylltwch â:
post@archwilio.cymru
Mwy o wariant trwy’r Gronfa Teithio Llesol ond nid yw’r prif gyfraddau teithio llesol wedi gwella dros y blynyddoedd diwethaf
Mae ‘teithio llesol’ yn disgrifio cerdded a beicio, ar y cyd o bosibl â thrafnidiaeth gyhoeddus, ar gyfer teithiau pob dydd megis i weithle neu ysgol neu oddi yno, neu er mwyn defnyddio gwasanaethau a chyfleusterau iechyd, hamdden neu wasanaethau a chyfleusterau eraill. Fe wahaniaethir rhyngddo a cherdded a beicio at ddibenion hamdden yn unig. Nod Deddf Teithio Llesol (Cymru) 2013 [agorir mewn ffenest newydd] yw cynyddu cyfraddau teithio llesol ac mae’n gosod dyletswyddau ar Weinidogion Cymru ac awdurdodau lleol.
Mae Llywodraeth Cymru wedi dyrannu £65 miliwn i’w mentrau teithio llesol allweddol yn 2024-25, a’r Gronfa Teithio Llesol yw’r elfen fwyaf. Fodd bynnag, nid yw’r darlun llawnach o ran gwariant gan Lywodraeth Cymru a gwasanaethau cyhoeddus ehangach ar deithio llesol yn eglur.
Mae’r Gronfa Teithio Llesol, a sefydlwyd yn 2018, yn helpu awdurdodau lleol i ddatblygu a chyflawni gwelliannau i seilwaith teithio llesol a chyfleusterau cysylltiedig. Fe wnaeth gwariant blynyddol o’r Gronfa Teithio Llesol neu gronfa gyfatebol gan awdurdodau lleol gynyddu’n sylweddol rhwng 2018-19 a 2023-24, o £20 miliwn i £46 miliwn. Roedd cyfanswm y gwariant ar gyfer y cyfnod yn £218 miliwn.
Er gwaethaf y gwariant uwch yma, a chynllun cyflawni [agorir mewn ffenest newydd] eang newydd, mae Llywodraeth Cymru’n dal i fod ymhell o gyflawni’r newid sylweddol mewn teithio llesol y bwriadwyd ei ysgogi trwy’r Ddeddf. Mae’r wybodaeth gyfyngedig sydd ar gael yn awgrymu nad yw cyfraddau teithio llesol wedi gwella dros y blynyddoedd diwethaf, gyda'r prif gyfraddau cerdded islaw’r lefelau cyn y pandemig. Yn 2022-23, dywedodd 51% o bobl eu bod yn cerdded o leiaf unwaith yr wythnos at ddibenion teithio llesol a dywedodd 6% eu bod yn beicio. Mae’r ffigwr ar gyfer cerdded yn cymharu â 60% yn 2019-20 tra bo cyfraddau beicio wedi aros yn llonydd at ei gilydd.
Mae’r adroddiad yn amlygu amryw faterion a meysydd i’w gwella, gan gynnwys o ran gosod targedau, i ba raddau y mae teithio llesol wedi cael ei integreiddio ar draws polisïau a rhaglenni ehangach ac wedi cael ei flaenoriaethu’n lleol, trefniadau arwain cenedlaethol, materion o ran capasiti mewn awdurdodau lleol, a’r dull o gyllido a’r modd y caiff cyllid ei flaenoriaethu. Mae hefyd yn pwysleisio nad yw adeiladu seilwaith ffisegol wedi cael ei ategu gan ffocws digon cryf ar godi ymwybyddiaeth a newid ymddygiad.
Ochr yn ochr â hyn, nid yw dulliau monitro a gwerthuso’n mynd yn ddigon pell ar hyn o bryd i’w gwneud yn bosibl tracio cynnydd yn gadarn na chwblhau asesiad ar y cyfan o werth am arian. Nid yw gofynion adrodd y Ddeddf yn cael eu hateb yn gyson ac mae Llywodraeth Cymru’n hwyr yn adolygu’r Ddeddf. Mae’r adroddiad yn pwysleisio ei bod yn bwysig bod Llywodraeth Cymru’n mynd ati yn awr gyda’i phartneriaid i weithredu’r cynllun cyflawni newydd. Mae hyn yn cynnwys gwaith ar fframwaith monitro a gwerthuso newydd a fframwaith asesu a chyllido newydd i roi cymorth i gyflawni.
Mae angen i Lywodraeth Cymru fyfyrio ynghylch pam, mewn mwy na degawd, nad yw’r Ddeddf Teithio Llesol (Cymru) a’r trefniadau i roi cymorth i gyflawni wedi cael yr effaith a ddymunir eto. Mae ffactorau amrywiol yn dylanwadu ar ymddygiad teithio llesol ar draws ystod o feysydd polisi. Mae pwysigrwydd gallu profi gwerth am arian trwy drefniadau cryfach ar gyfer monitro, gwerthuso ac adrodd, yn adlewyrchu thema sy’n codi dro ar ôl tro o’m gwaith archwilio ehangach. Heb dystiolaeth ategol well, y risg yw y gallai gwneud mwy o’r un peth, gan gynnwys o ran sut y mae cyllid yn cael ei flaenoriaethu, yn syml ddwyn yr un canlyniadau.